Vorige week voelde ik me voor het eerst sinds mijn aankomst in Schotland somber. De lucht was bedekt met een donkere, sombere deken van wolken, die elk vleugje warmte en elk sprankje licht blokkeerde. Zodra ik naar buiten stapte, op weg naar mijn college databasesystemen, zakte mijn gevoel in elkaar en voelde ik me voor het eerst in maanden leeg.
Na een slopende lezing van twee uur begon ik mijn checklist voor mentale oppepper af te werken om mijn humeur op te fleuren. Ik loste een 'master'-niveau sudoku op en wandelde vervolgens naar Lazeez Tandoori. Ik wilde een warme portie lamsbiryani eten en daarna thuis ontspannen met de ultieme comfortfilm: Kung Fu Panda. Maar ondanks mijn inspanningen bleef mijn humeur somber.
Vastgelopen in deze sleur, greep ik naar mijn laatste redmiddel: een gloeiend hete douche in combinatie met een klassiek concert uit de jaren 70. Ik zette de perfecte afspeellijst, stopte mijn iPhone in mijn geïmproviseerde versterker – een tandenborstelhouder – en draaide de verwarming vol open. Maar in die stomende douche, hoe hard ik ook de moonwalk deed als Michael Jackson of luchtgitaar speelde op "Hotel California", kon ik het gevoel van leegte niet van me afschudden.
Gelukkig verloste een goede nachtrust me van de emotionele malaise van de vorige dag. Maar ik vroeg me wel af: wat zou ik doen als ik in een ernstigere, langdurige mentale dip terecht was gekomen? Wat als het niet was overgegaan? Wat als het erger was geworden?
Met mijn ouders, psychiater en goede vrienden duizenden kilometers verderop aan de andere kant van de Atlantische Oceaan, vroeg ik me af: als ik wanhopig op zoek was naar iemand om mijn hart bij uit te storten, wie zou me dan kunnen helpen om uit het dal in Schotland te kruipen?
Zo begon een periode van onderzoek naar de geestelijke gezondheidszorg in Schotland. Gaandeweg, terwijl ik op internet surfde, begon ik een gevoel van veiligheid en vreugde te ervaren.
Hoe meer ik las over de Schotse initiatieven om psychische problemen aan te pakken, hoe meer bewondering ik kreeg voor hun inzet voor de behandeling en preventie van angst, depressie en zelfmoord. Hun regering heeft een robuust plan opgesteld om de crisis in de geestelijke gezondheidszorg aan te pakken. De gezondheidszorg is gratis voor iedereen en elke middelbare school (12-18 jaar) is verplicht een schoolpsycholoog in dienst te hebben. In Amerika is dat slechts in de helft van de staten verplicht voor middelbare scholen.
Plotseling, midden in mijn zoektocht, moest ik bijna huilen. Elk bot in mijn lichaam verstijfde na het lezen van deze zin –
“"Het programma Every Life Matters heeft als overkoepelend doel het aantal zelfmoorden tegen 2022 te verlagen ten opzichte van het niveau van 2017. Hoewel er vooruitgang is geboekt, is de doelstelling niet volledig gehaald."”
Op dat moment werd ik teruggevoerd naar de bank in de woonkamer van mijn blokhut, waar ik tot mijn grote verdriet hoorde dat mijn kamergenoot – een dierbare vriend – zelfmoord had gepleegd. Na talloze schaakpartijen en eindeloze avonden vol gezelligheid was hij er plotseling niet meer. Ik herinner me de schok nog als de dag van gisteren. Ik probeerde mijn handen voor mijn gezicht te houden, maar het lukte niet. Het was onmogelijk. Iedereen in de kamer zat vijf minuten lang in stilte, zonder een spier te verroeren. Er viel niets te zeggen en er was niets aan te doen.
Toch voelde ik me, te midden van dat verdrietige moment van bezinning, ook bemoedigd. Er was de pijn van een vriend die er niet meer was, maar er was ook hoop door de mensen die er nu nog zijn. Hoewel de wereld niet perfect is, zijn er talloze mensen die elke dag hun best doen om haar beter te maken. Op een bepaalde manier is dat ook een vorm van perfectie.
De ontdekking van de uitgebreide ondersteuningssystemen op elke basisschool en de universele toegang tot gezondheidszorg in Schotland gaf me een gevoel van geruststelling waarvan ik me niet realiseerde dat ik het miste. En nu kan ik erop vertrouwen dat als ik weer een moeilijk moment tegenkom, ik er niet alleen voor sta.
Ter afsluiting wil ik nog een citaat uit mijn absolute favoriete tv-serie delen, als een vriendelijke herinnering aan iedereen die dit leest. Je bent niet alleen. Als je het moeilijk hebt, zoek dan contact met de mensen om je heen. Ze geven meer om je dan je denkt.
“Ik beloof je dat er iets ergers bestaat dan verdrietig zijn, en dat is alleen zijn én verdrietig zijn. Niemand in deze zaal is alleen.” – Ted Lasso
